Барлық әлем телефонға тәуелді заманда ақпарат алу мен таратуға, адамдардың тікелей байланысына қолжетімділік сыйлады. Алайда «жарықтың жылдамдығын жолда қалдыратын» ақпарат ағыны түрлі жағдайда көпшілікке қауіп төндіруі де мүмкін. Себебі апатты және төтенше жайларда, әсіресе, елде саяси оқиғалар орын алған кезде жалған ақпарат легі тез тарайды.
Жоғарыда айтқандай жұрт дүрлігіп, митинг сынды саяси оқиғалар орын алғанда, қарапайым халық мәліметтің рас-өтірігін ажырата алмай жатады. Оны анықтау мен жақындарына баяндау үшін желідегі топтарға тарата түсетіні де рас. Жалған ақпарат жай ғана қате ойлау мен алып-қашпа әңгімеге жол сілтемейді.
Бұл туралы сала мамандарының пікірін оқып көрсек. Журналист, қоғам белсендісі Бэлла Орынбетова ақпаратты тексерудің оп-оңай екенін, алайда адамдардың бұған назар аудармайтынын айтады.
– Адам бір ақпаратқа назар аудармай, тексеруді қажет етпей өтіп кетсе де, кейін біреумен дауласқанда аргумент ретінде оны шын ақпарат ретінде беретін феномен бар. Кез келген ақпарат адам санасында сақталып қалады. Сөйтіп, жалған ақпаратпен күресушінің өзі де фейк ақпаратқа сеніп, оны кейін қолдануы мүмкін. Сондықтан әр ақпаратты тексеріп тұруды әдетке айналдыру керек, – дейді қоғам белсендісі.
Психолог Ержан Мырзабаев болса бұл туралы: «Ақпарат айдынында шынайы ақпарат пен өтірік әрдайым жарысады. Жалған ақпарат тез тарап кетеді, ал шынайы ақпарат кешігіп барады. Бұл жерде мынаны ескеру керек. Өтірікті тарату оңай. Ал шындықты зерттеп, зерделеу керек, факт жинау керек, оны сананың сүзгізісінен өткізіп, қорытынды жасау қажет», – дейді психолог. Демек кез келген ақпарат – жауапкершілік. Сондықтан жалған ақпаратты дер кезінде анықтап, өзгелерге таратудан аулақ болайық.
