ТҮРКІСТАНДЫҚ ӨНЕР МЕН МӘДЕНИЕТТЕГІ ТАНЫМАЛ ТҰЛҒАЛАР — Төрттаған
Пятница, 11 июля, 2025
  • Біз туралы
  • Сайт ережелері
Төрттаған
No Result
View All Result
  • Басты бет
  • Жаңалықтар
  • Саясат
  • Экономика
  • Мәдениет
  • Руханият
  • Әдебиет
  • Қоғам
  • Әлемде
  • Тарих
  • Спорт
  • Басты бет
  • Жаңалықтар
  • Саясат
  • Экономика
  • Мәдениет
  • Руханият
  • Әдебиет
  • Қоғам
  • Әлемде
  • Тарих
  • Спорт
No Result
View All Result
Төрттаған
No Result
View All Result
Басты бет Руханият

ТҮРКІСТАНДЫҚ ӨНЕР МЕН МӘДЕНИЕТТЕГІ ТАНЫМАЛ ТҰЛҒАЛАР

24.11.2023
Руханият
0
ТҮРКІСТАНДЫҚ ӨНЕР МЕН МӘДЕНИЕТТЕГІ ТАНЫМАЛ ТҰЛҒАЛАР

«Танымал тұлғалар» дегенде, біз бір үзік Түркістандық танымал тұлғалар туралы толғамақпыз. Оның ішінде, қазақтың музыка өнерінде өзіндік қолтаңбасы бар кісілердің бірлі-жарымына тоқталамыз. Әйтпесе, Түркістандық тұлғаларды түгесіп біту мүмкін бе! Мұнымыз оларды бірінен-бірін бөліп-жару емес, тақырып ауқымына қарай жасаған қарекетіміз.

Түркістан – қазақ мәдениетінің қайнаған ошағы емес пе? Қаламыздың мәдениет саласының дамуына өлшеусіз еңбек еткен тұлғаларымыз жеткілікті. Сол тұлғалардың бірі, сыр саңлағы — Әбдікерім Манапов. Ол — атақты ақын, сыр сүлейі Манап Көкеновтың ұлы. М.Көкеновтей ақынның ізін жалғастырушы, қазақ айтыс өнерінің қайта қалыптасуына сүбелі үлес қосқан  айтыскер ақын. Әкесі Манаптан бата алып көптеген азулы ақындармен айтысып біріне іні, біріне аға болады. Көпбай Омаров, Әселхан Қалыбекова, Қонысбай Әбілов, Әсия Беркенова секілді жампоздармен сөз сайысына түсіп, сөз барымтасында бәсі биік ақын екенін көрсетіп жүрді. Тіптен әкесімен айтысқа түсіп:

READ ALSO

ТҮРКІСТАНДА МАХМҰД ҚАШҚАРИДІҢ «ДИУАНИ ЛҰҒАТ АТ-ТҮРК» ЕҢБЕГІНІҢ 950 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛҒАН КӨРМЕ АШЫЛДЫ

ТҮРКІСТАНДА АЛАШ АРДАҚТЫЛАРЫ ҰЛЫҚТАЛДЫ

Әзірге сенімге, әке, ене алдым ба?

Сіз — таусыз ғой, төмпешік — мен алдыңда.

Ақындықты ұрпаққа жалғастырам,

Перзенттік сертім осы ел алдында, — деген төрт шумақ өлең жолдарынан әке алдындғы, ұрпақ алдындағы жауапкершілігін байқауға болады. «Әке мен бала айтысы» өнерінің негізін қалаушы ретінде, айтыс тарихында аты алтын әріппен жазылып қалды.

2016 жылы Ә.Манаповтың қаламынан мектеп оқушылары мен мектеп жасындағы балаларға арналған «Аманат», «Ерте үзілген әңгіме», «Ибраһим шайық», «Меккеде оқылған намаз» сынды кітапшалары  басылып шықты. 2018 жылы «100  аңыз» атты кітабы жарық көрді. Көп ұзамай бұл кітап орыс және ағылшын тілдеріне аударылып, оқырмандарға жол тартты. Ә.Манапов «Қазақстан Республикасының Мәдениет Қайраткері» «Қазақстан жазушылар және Қазақстан журналисттер Одағының мүшесі», «Түркістан қаласының Құрметті азаматы».

Елдің мәдениеті, мен руханиятына өлшеусіз үлес қосқан Ә.Манаповтың артында 300-ден аса өлеңдері мен әндері қалды. Сол жазбалар жинақ болып қалың оқырмандарға жол тартары анық.

Сонымен бірге, Түркістан өңіріндегі Бабайқорған ауылдық округіне қарасты «Үлгілі» ауылында дүниеге келген Бекжігіт Сердәлінің де қазақ ән өнерінде алар өзіндік орны бар. Ол ҚазҰУ-дің журналистика факультетін 1987 жылы бітірген. Жоғары оқу орнын бітірген соң , қалалық, аудандық газеттердің тілшісі болып еңбек етеді.  Қ.А.Ясауи халықаралық қазақ-түрік университетінде журналистика мамандығы ашылғалы  ұстаздық етіп келеді. Кафедра меңгерушісі болып біраз жылдар  басшылық жасады.  Еңбектері бағаланып, 1998 жылы «Қазақстан Жастар одағы сыйлығының лауреаты», 2010 жылы «Қазақстанның мәдениет қайраткері» атанды. Сондай-ақ оған «Түркістан қаласының Құрметті азаматы», «Кентау қаласының Құрметті азаматы» атағы берілген. 2010 жылы «ЖОО үздік оқытушысы» мемлекеттік грантын иемденген. Ал 2008 жылы «Қазақстанның білім беру ісінің құрметті қызметкері», 2010 жылы музыка саласы бойынша Васьлей Митта атындағы халықаралық сыйлықтың иегері (Чуваш Республикасы, «За заслуги в культуре и искусстве» медалі (Ресей, 2014) және «Заслуженный работник науки и образовании» құрметті атағы (Ресей, 2014) бар.  Барлық өнерді меңгерген, адамгершілік қасиеті жоғары бағалайтын шәкірттеріне үйретуден жалықпайтын ұлағатты ұстаз. Елімізге танымал қаншама белгілі журналисттерді тәрбиелеп келеді.

Бекжігіт Кенжебекұлы ғылыммен қатар шығармашылықты қатар алып жүріп, браз ән жазды. Оның «Неге, неге» («Ақ көңілдім, ақ арманым»), «Ауыл жатыр той жасап», «Түркістаным – Тұраным» (Түркістан қаласының төлұраны), «Астанам – асқақ ән» атты әндерін тыңдармандар сүйіп тыңдайды. Ән қоржынындағы танымал әндерді халық әндері деп есептейді. Әр әні халық үшін жазылған. 20-дан аса әдеби шығармалары , монографиялар мен оқу құралдары жарыққа шықты. «Жорналшы жазбалары», «Шаттық ұялаған шаңырақ», «Әнім – әлемім», «О, махаббат!» «Танымал әннің тарихы», «Сөз айттым, құлақ ассаң» сынды т.б кітаптаының  авторы.

Осы ретте композитор Сауранбек Елеуовтың де еңбегін елемей кетуге болмас. С.Елеуов 1955 жылы Қызылорда обылысы, Жаңақорған ауданы, ескі Сауран жерінде дүниеге келген. 1979 жылы орта мектепті бітіріп, Шымкент қаласындағы Әл-Фараби атындағы педагогикалық-мәдениет институтының мәдени-ағарту факультетін бітірген.

1979-90 жылдардан бастап өзінің еңбек жолын мәдениет саласында бастай отырып, шығармашылық жолын да дамытып, қатар алып жүреді. Жаңақорған топырағында дүниеге келген ерекше дарын иесі Сауранбек Елеуовті көптеген әнсүйер қауым ыстық ықыласпен қабылдап, әндерін сүйіспеншілдікпен тыңдайды. Қазіргі таңда С.Елеуов 50-ден аса әндердің авторы. Көптеген әндері республикалық баспасөз беттеріне шығып, телеарналардан, қазақ радиосынан жиі беріліп тұрады.

«Армысыңдар адамдар», «Жұлдызым», «Түркістан», «Айдында жүзген аққулар», «Туған жер» және т.б. әндері халыққа кеңінен танымал.

Қазіргі таңдағы өзекті мәселелердің бірі — балалар әндерінің аз болуы. С.Елеуов осы жағына аса мән беріп, балалар әндерін де жарыққа шығарған композитор. «Апатайым анашым», «Бесік жыры», «Ойыншықтар» атты туындыларын балалар аса сүйіспеншілікпен орындап жүр.

Сазгер-әнші С.Елеуов «Бүкілодақтық халық шығармашылығы фистивальдарының лауреаты», Республикалық «Жігер» фистивальінің дипломанты, Саратов қаласында өткен жас сазгерлер байқауының жүлдегері, Республикалық халық шаруашылығы жетістіктері көрмесінің «Алтын» медалінің иегері. Қ.А.Яссауи атындағы Өнертану ғылымының доценті. «Қазақстан Республикасының  Мәдениет Қайраткері». Жеке шығармашылық саласы бойынша әндер циклі және өнерпаздық шығармашылықты дамытқаны үшін «Қазақстан Жастар Одағының сыйлығы» атағын алған.

Әр әнді жазу композитор үшін сандаған күндер мен қажырлы еңбек жемісі. Тек жүректен шыққан ән ғана — мәңгілік. С. Елеуов әндері сол мәңгілік әндер қатарында екені даусыз. Түркістандық тұлғалар туралы сөзімізді алдағы уақыттарда өз жалғасын табады.

А.ЕСМЫРЗАЕВА,

С.Ерубаев музейінің қызметкері.

 

БөлісуTweetБөлісуБөлісуЖолдау
Алдыңғы мақала

ТҮРКІСТАН: ТӨЛ ӨНЕРДІ ТӨРГЕ ШЫҒАРҒАН ТӨРАҒА

ОҚИ ОТЫРЫҢЫЗ...

ЖАҢА ТЕАТР – ТҮРКІСТАННЫҢ ЖАҢА МӘРТЕБЕСІНЕ САЙ ӨНЕР ОШАҒЫ

Оқи отырыңызМақалалар

ТҮРКІСТАНДА МАХМҰД ҚАШҚАРИДІҢ «ДИУАНИ ЛҰҒАТ АТ-ТҮРК» ЕҢБЕГІНІҢ 950 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛҒАН КӨРМЕ АШЫЛДЫ
Мәдениет

ТҮРКІСТАНДА МАХМҰД ҚАШҚАРИДІҢ «ДИУАНИ ЛҰҒАТ АТ-ТҮРК» ЕҢБЕГІНІҢ 950 ЖЫЛДЫҒЫНА АРНАЛҒАН КӨРМЕ АШЫЛДЫ

10.06.2025
7
ТҮРКІСТАНДА АЛАШ АРДАҚТЫЛАРЫ ҰЛЫҚТАЛДЫ
Руханият

ТҮРКІСТАНДА АЛАШ АРДАҚТЫЛАРЫ ҰЛЫҚТАЛДЫ

13.09.2024
14
ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?
Руханият

ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

07.12.2023
98
САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?
Руханият

САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР ТУРАЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

07.12.2023
31
ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР – САН САЛАЛЫ МӘДЕНИЕТ ЖЕМІСІ
Руханият

ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР – САН САЛАЛЫ МӘДЕНИЕТ ЖЕМІСІ

07.12.2023
167
ТҮРКІСТАН: «ЖАҚСЫ ДӘСТҮР УАҚЫТТЫ ЖАТСЫНБАЙДЫ»
Руханият

ТҮРКІСТАН: «ЖАҚСЫ ДӘСТҮР УАҚЫТТЫ ЖАТСЫНБАЙДЫ»

07.12.2023
31

Добавить комментарий Отменить ответ

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *

КӨП ОҚЫЛҒАНДАР

«Жасыл экономиканы» дамытудың шетелдік тәжірибесі

01.10.2022
433

Энергияны үнемдеу технологиясы және энергия ресурстарын тиімді пайдалану мәселелері           

01.12.2022
356
БАЯНДЫ БАСТАМАНЫ ҚОЛДАУҒА ШАҚЫРАДЫ

Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі халықаралық ынтымақтастық

11.10.2022
217
ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР – САН САЛАЛЫ МӘДЕНИЕТ ЖЕМІСІ

ТҮРКІСТАН: САЛТ-ДӘСТҮРЛЕР – САН САЛАЛЫ МӘДЕНИЕТ ЖЕМІСІ

07.12.2023
167
ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ – ИГІЛІКТІ ІС

ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ – ИГІЛІКТІ ІС

27.09.2022
161

БІЗ ТУРАЛЫ

Төрттаған

Ақпараттық агенттік Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінде 08.04.2022 ж. тіркеліп, №KZ92VPY00047746 куәлігі берілген.

САЙТ ЕРЕЖЕСІ

Материалдар мен ақпараттарды портал брендін көрсетіп, гиперсілтеме жасаған жағдайда ғана қолдануға рұқсат етіледі. Ақпараттан мәтін, мәтін бөлігі немесе дәйексөз алынғанда міндетті түрде тиісті сілтеме көрсетілуі керек.

РЕДАКЦИЯ

  • Біз туралы
  • Сайт ережелері
  • Байланыс
  • Біз туралы
  • Сайт ережелері

© 2022 / 4tagan.kz - ақпараттық агенттігі / Барлық құқықтар қорғалған.

No Result
View All Result
  • Басты бет
  • Біз туралы
  • Сайт ережелері
  • Жаңалықтар
  • Саясат
  • Қоғам
  • Экономика
  • Руханият
  • Мәдениет
  • Әдебиет
  • Әлемде
  • Тарих
  • Спорт

© 2022 / 4tagan.kz - ақпараттық агенттігі / Барлық құқықтар қорғалған.