Жалған жаңалықтың қандай түрлері бар? Жалған ақпарат құралдарын кім және не үшін жасайтынына қарай жалған жаңалықтың бірнеше түрі бар. Соның ішіндегі ең негізгісі – насихат. Насихат – көпшілікке біржақты пікір немесе саяси көзқарастарды таңу мақсатында қолданылады. Негізгі құрал – бұрмаланған не көпе-көрінеу жалған жаңалық беру арқылы халықты адастыру. Бұл туралы https://qazaq1913.com-ға сілтеме жасаған 4tagan.kz жазады.
Қазіргі көп қолданылатын жалған жаңалықтардың бір түрі – кликбейт. Шулы және дөрекі тақырыптар бейтарап жаңалықтарға қарағанда аудиторияға әлдеқайда жақсы өтеді. Адамдар жанжалды сенсацияларды оқуға дайын, ал ерекше фотосуреттер көбірек қаралым жинайды. Бұл жаңалықтарды таратушылардың мақсаты – сайттың танымалдылығын арттыру және жарнамадан табыс табу.
Жалған жаңалықтардың келесі бір түрі – айғайшыл тақырып. Бұл кликбейтке байланысты. Одан жалғыз айырмашылығы – бұл жаңалық шын болуы мүмкін, бірақ оған назар аудару үшін мәнін бұрмалайтын айғайшыл тақырып қояды. Адамдар бір тақырыпты оқып, мақаланың өзін өткізіп жіберіп, қауесет таратады, ал бұл түсініспеушілікке әкеледі.
Бұл топтағы жаңалықтар түріне «газет үйрегі» деп аталатын жалған әңгімелер де кіреді. Ол шығармалар тек баспада ғана емес, интернетте де жиі кездеседі. Олардың негізгі көзі – сарыжағал басылымдар. Олардың мақсаты – сайттың сатылымын немесе трафигін арттыру.
Жалған жаңалықтардың таралуына журналистердің қателіктері де себепші болуы мүмкін. Мұнда қарапайым адам факторы маңызды рөл атқарады: БАҚ қызметкерлері қателесіп, тексерілмеген көздерден жаңалықтар жариялауы ықтимал. Бірақ, өзін-өзі құрметтейтін басылым әрдайым түзетулер жариялап, қателігі туралы хабарлайды.