Жетісай аудандық “Жастар ресурстық орталығы” КММ-нің психологы жастар мен жасөспірімдер арасында психологиялық көмек көрсету және алдын алу мақсатында жеке қабылдау өткізді.
Қабылдаудың мақсаты — жастар мен жасөспірімдердің арасында психологиялық көмек көрсету арқылы жастардың бойындағы өзінің мүмкіндігіне деген сенімділік қалыптастыру, қобалжу, стресс, қорқу сияқты психологиялық құбылыстарды болдырмауға дайындау, суицидтік сезімдердің алдын алу.
Сонымен қатар қабылдауға келген жастардан репродуктивті денсаулық сақтау бойынша сауалнама алынды.
Қазіргі таңда бойында психикалық дамуы баяулаған, тез ашуланшақ, уайымшыл, өзін төмен санайтын, мінез-құлқында психопатологиялық формалар кездесетін оқушылар бақытсыз жағдайдың құрбаны болуға әкеліп соғады. Жан күйзелісіне шыдай алмау, жағдайдан шығудың жолын таппау, үмітсіздікке бой алдыру мен жеке басының дағдарысы, проблемада байланып қалу — осының бәрі айналып келгенде таңдауды тарылтып, өзіне-өзі қол салуға (суицидке) итермелейді.
Суицидтік көңіл-күй мен суицид әрекеттері барлық қоғамдар мен мәдениеттерге әсер ететін жаһандық мәселе болып табылады. Қазақстанның Түркістан облысында да бұл проблема өткір тұр және оны шешу үшін кешенді тәсілді талап етеді. Суицид мәселесі зардап шеккендердің өздеріне ғана емес, олардың отбасыларына, достарына және бүкіл қоғамға әсер етеді. Суицидтің алдын алуға болатынын түсіну маңызды және бұл қоғамның әртүрлі секторларының күш-жігерін біріктіруді қажет етеді.
Суицидтік сезімдердің себептері әртүрлі болуы мүмкін және көбінесе депрессия, шизофрения, биполярлық бұзылыс және басқа психикалық аурулар сияқты психикалық бұзылуларды қамтиды. Бұл жағдайлар маңызды қауіп факторлары болып табылады. Жалғыздық, әлеуметтік оқшаулану, отбасындағы проблемалар, құрдастарының қысымы және жеке өміріндегі сәтсіздіктер сияқты әлеуметтік факторлар да суицидтік сезімдердің дамуына ықпал етуі мүмкін. Жұмыссыздық, кедейлік және қарыз сияқты экономикалық қиындықтар қосымша қысым жасайды. Физикалық аурулар, созылмалы ауырсыну және ауыр аурулар суицидтік ойларға ықпал ететін факторлар болуы мүмкін. Травматикалық тәжірибе, соның ішінде зорлық-зомбылық пен теріс пайдалану да тәуекелді айтарлықтай арттыруы мүмкін.
Суицидтің алдын алудың негізгі шараларының бірі-мәселе туралы хабардар болу деңгейін арттыру. Халықты суицидтік көңіл-күй белгілері, мүмкін себептері және көмек көрсету тәсілдері туралы хабардар ету маңызды. Бұған мектеп оқушыларын, студенттерді, ата-аналарды, тәрбиешілерді және медицина қызметкерлерін қоса алғанда, халықтың әртүрлі топтары үшін ақпараттық науқандар, семинарлар мен тренингтер өткізу арқылы қол жеткізуге болады. Суицидтің алдын алуда денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау саласында жұмыс істейтін мамандар шешуші рөл атқарады. Олар суицидтік көңіл-күй белгілерін анықтауға және алғашқы медициналық көмек көрсетуге үйретілуі керек. Сондай-ақ олардың мұқтаждарды әрі қарай емдеу және қолдау үшін мамандандырылған мекемелерге жіберу мүмкіндігі болуы маңызды.
Дағдарыс орталықтары мен жедел жәрдем желілері Түркістан облысының барлық тұрғындары үшін қолжетімді болуы тиіс. Бұл орталықтар психологиялық көмек пен кеңес беру арқылы тәулік бойы қолдау көрсетуі керек. Сондай-ақ, мұндай орталықтарда дағдарыс жағдайында қажетті көмек пен қолдау көрсете алатын білікті мамандардың жұмыс істеуі маңызды. Суицидтің алдын алуда отбасылар мен жақын адамдар маңызды рөл атқарады. Олар суицидтік сезімдердің белгілері туралы хабардар болуы керек және мұндай жағдайларда қалай әрекет ету керектігін білуі керек. Өз-өзіне қол жұмсау сезімі бар адамдарға ғана емес, олардың отбасыларына да қолдау көрсету маңызды, сондықтан олар бұл мәселені жақсы шеше алады.
Суицидтік көңіл-күйден зардап шегетін көптеген адамдар қажетті психиатриялық көмек ала алмайды. Мұндай көмек көрсететін мамандар мен мекемелердің жеткілікті болуын қамтамасыз ете отырып, психиатриялық көмекке қолжетімділікті жақсарту маңызды. Сондай-ақ күту уақытын қысқарту және көмек алу процедурасын жеңілдету қажет. Жастар суицидтік көңіл-күйге қатысты ең осал топтардың бірі болып табылады. Білім беру бағдарламаларын, спорттық және мәдени іс-шараларды, сондай-ақ психологиялық қолдау бағдарламаларын қоса алғанда, жастарды қолдауға бағытталған бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру маңызды. Мұндай бағдарламалар жастарға қиындықтарды жеңуге және проблемаларды шешудің балама жолдарын табуға көмектеседі.
Алкоголизм мен нашақорлық суицидтік сезімдердің маңызды қауіп факторлары болып табылады. Осы проблемалардан зардап шегетін адамдарға тиісті көмек пен қолдау көрсете отырып, алкоголизм мен нашақорлыққа қарсы бағдарламаларды әзірлеу және енгізу маңызды. Сондай-ақ, жастар арасында алкоголь мен есірткінің зияны туралы хабардар ете отырып, профилактикалық жұмыстар жүргізу қажет.
Қоғамдық ұйымдар суицидтік сезімдердің алдын алуда маңызды рөл атқара алады. Олар ақпараттық науқандарды ұйымдастыра алады, тренингтер мен семинарлар өткізе алады және дағдарысқа ұшыраған адамдарға қолдау көрсете алады. Мұндай ұйымдардың қызметін қолдау және олардың мемлекеттік құрылымдармен және медициналық мекемелермен өзара іс-қимылын қамтамасыз ету маңызды.
Түркістан облысында суицидтік сезімдердің алдын алу кешенді тәсілді және қоғамның түрлі секторларының қатысуын талап етеді. Хабардарлық деңгейін арттыру, мамандарды оқыту, дағдарыс орталықтарын құру және қолдау, психиатриялық көмекке қолжетімділікті жақсарту, отбасылар мен жақындарға қолдау көрсету, жастарды қолдау бағдарламаларын дамыту және алкоголизм мен нашақорлықпен күресу маңызды. Бірлескен күш-жігермен ғана суицид мәселесімен тиімді күресуге және адамдардың өмірін сақтауға болады.
Суицидтік сезімдердің себептері әртүрлі болуы мүмкін және көбінесе депрессия, шизофрения, биполярлық бұзылыс және басқа психикалық аурулар сияқты психикалық бұзылуларды қамтиды. Бұл жағдайлар маңызды қауіп факторлары болып табылады. Жалғыздық, әлеуметтік оқшаулану, отбасындағы проблемалар, құрдастарының қысымы және жеке өміріндегі сәтсіздіктер сияқты әлеуметтік факторлар да суицидтік сезімдердің дамуына ықпал етуі мүмкін. Жұмыссыздық, кедейлік және қарыз сияқты экономикалық қиындықтар қосымша қысым жасайды. Физикалық аурулар, созылмалы ауырсыну және ауыр аурулар суицидтік ойларға ықпал ететін факторлар болуы мүмкін. Травматикалық тәжірибе, соның ішінде зорлық-зомбылық пен теріс пайдалану да тәуекелді айтарлықтай арттыруы мүмкін.
Суицидтің алдын алудың негізгі шараларының бірі-мәселе туралы хабардар болу деңгейін арттыру. Халықты суицидтік көңіл-күй белгілері, мүмкін себептері және көмек көрсету тәсілдері туралы хабардар ету маңызды. Бұған мектеп оқушыларын, студенттерді, ата-аналарды, тәрбиешілерді және медицина қызметкерлерін қоса алғанда, халықтың әртүрлі топтары үшін ақпараттық науқандар, семинарлар мен тренингтер өткізу арқылы қол жеткізуге болады. Суицидтің алдын алуда денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік қорғау саласында жұмыс істейтін мамандар шешуші рөл атқарады. Олар суицидтік көңіл-күй белгілерін анықтауға және алғашқы медициналық көмек көрсетуге үйретілуі керек. Сондай-ақ олардың мұқтаждарды әрі қарай емдеу және қолдау үшін мамандандырылған мекемелерге жіберу мүмкіндігі болуы маңызды.
Дағдарыс орталықтары мен жедел жәрдем желілері Түркістан облысының барлық тұрғындары үшін қолжетімді болуы тиіс. Бұл орталықтар психологиялық көмек пен кеңес беру арқылы тәулік бойы қолдау көрсетуі керек. Сондай-ақ, мұндай орталықтарда дағдарыс жағдайында қажетті көмек пен қолдау көрсете алатын білікті мамандардың жұмыс істеуі маңызды. Суицидтің алдын алуда отбасылар мен жақын адамдар маңызды рөл атқарады. Олар суицидтік сезімдердің белгілері туралы хабардар болуы керек және мұндай жағдайларда қалай әрекет ету керектігін білуі керек. Өз-өзіне қол жұмсау сезімі бар адамдарға ғана емес, олардың отбасыларына да қолдау көрсету маңызды, сондықтан олар бұл мәселені жақсы шеше алады.
Суицидтік көңіл-күйден зардап шегетін көптеген адамдар қажетті психиатриялық көмек ала алмайды. Мұндай көмек көрсететін мамандар мен мекемелердің жеткілікті болуын қамтамасыз ете отырып, психиатриялық көмекке қолжетімділікті жақсарту маңызды. Сондай-ақ күту уақытын қысқарту және көмек алу процедурасын жеңілдету қажет. Жастар суицидтік көңіл-күйге қатысты ең осал топтардың бірі болып табылады. Білім беру бағдарламаларын, спорттық және мәдени іс-шараларды, сондай-ақ психологиялық қолдау бағдарламаларын қоса алғанда, жастарды қолдауға бағытталған бағдарламаларды әзірлеу және іске асыру маңызды. Мұндай бағдарламалар жастарға қиындықтарды жеңуге және проблемаларды шешудің балама жолдарын табуға көмектеседі.
Алкоголизм мен нашақорлық суицидтік сезімдердің маңызды қауіп факторлары болып табылады. Осы проблемалардан зардап шегетін адамдарға тиісті көмек пен қолдау көрсете отырып, алкоголизм мен нашақорлыққа қарсы бағдарламаларды әзірлеу және енгізу маңызды. Сондай-ақ, жастар арасында алкоголь мен есірткінің зияны туралы хабардар ете отырып, профилактикалық жұмыстар жүргізу қажет.
Қоғамдық ұйымдар суицидтік сезімдердің алдын алуда маңызды рөл атқара алады. Олар ақпараттық науқандарды ұйымдастыра алады, тренингтер мен семинарлар өткізе алады және дағдарысқа ұшыраған адамдарға қолдау көрсете алады. Мұндай ұйымдардың қызметін қолдау және олардың мемлекеттік құрылымдармен және медициналық мекемелермен өзара іс-қимылын қамтамасыз ету маңызды.
Түркістан облысында суицидтік сезімдердің алдын алу кешенді тәсілді және қоғамның түрлі секторларының қатысуын талап етеді. Хабардарлық деңгейін арттыру, мамандарды оқыту, дағдарыс орталықтарын құру және қолдау, психиатриялық көмекке қолжетімділікті жақсарту, отбасылар мен жақындарға қолдау көрсету, жастарды қолдау бағдарламаларын дамыту және алкоголизм мен нашақорлықпен күресу маңызды. Бірлескен күш-жігермен ғана суицид мәселесімен тиімді күресуге және адамдардың өмірін сақтауға болады.
