Қаржылық пирамида – ақшаны немесе өзге мүлікті не оған жеке және (немесе) заңды тұлғалардың құқығын тартудан кірісті қабылданған міндеттемелерді қамтамасыз ететін кәсіпкерлік қызметке тартылған қаражатты пайдаланбай тарту жөніндегі заңсыз қызметті осы активтерді қайта бөлу және басқа адамдардың жарналары есебінен бір қатысушылардың баюы жолымен жүзеге асыратын ұйым.
Қаржы пирамидасының ерекшелігі – тез және оңай ақша табу туралы уәде. Қаржы пирамидалары көбінесе өздерін инвестициялық кәсіпорын ретінде көрсетеді. Олар, мысалы, акциялар мен облигацияларды сатып алуды ұсынады, жоғары өнімді құрылысқа, алтын өндіруге немесе ультра тиімді өндіріске инвестиция салуға уәде береді. Олар жарнама науқанында қатты және тартымды ұрандарды ұсынады: Интернет компаниясы, инновациялық жоба, криптавалюталар, тұрғын үй кооперативтері, алтын, әлеуметтік желілер.
Талайды сан соқтырған, қаншама өмірді жалмаған қаржы пирамидасы жайлы білмейтін адам кем де кем. Көл көсір ақшаның астында қаламын деп көз жасын тия алмай жүргендерді көріп жүрміз. “Қаржы пирамидасы” деген алаяқтардың алаңы екенін білсе де әлі күнге дейін оның шырмауынан шыға алмай жүргендер бар. Оның басты себептерінің бірі, халқымыздың қаржылық сауаттылығының төмендігі болып отыр.
Қаржылық пирамидаларға қатысты да онымен күресудің ең маңызды әдісі – түсіндіру, халықтың қаржылық сауаттылығын арттыру, дұрыс жаппай түсіндіру жұмыстарын жүргізу. Осы мақсатта, «Жастар ресурстық орталығы» КММ мамандары аудан тұрғындарына ақпараттық түсіндірме жүргізді. Қаржылық пирамидалардың түрлері мен қаржылық сауаттылық жайында арнайы дайындалған брошюралар таратылды.
Қаржы пирамидасының белгілері:
- Аймақтағы «кепілдендірілген жоғары» табыс (доллармен айына 10 пайыз). 2. «жеңіл әрі жылдам ақша»
- «Досыңды шақырып бонус алу» жүйесі, реферальдық сілтемелер, тартылған клиенттерден табыс табу.
- Домендік атау мен сайт мекенжайларын жиі өзгерту, бұзылған сілтемелер мен ескертулер, бұғатталған әлеуметтік парақшалар және т.б.