Өткен жүзжылдықтарда адамзаттың санасы қанша жерден «бұқаралық» болса да, 21 ғасыр ол ғасырлардың бәрінен асып түсті. «Жаппай тұтыну өнімі», «бұқаралық ақпарат құралдары» т.б. сияқты ұғымдар мен құбылыстар нық орнап алды. Енді бұл әлемнің қайда кетіп бара жатқанын анықтап білуге тырысу болмаса да, ең құрығанда жылдан жылға әккі болып бара жатқан манипуляцияларға еріп кетпеу қарапайым адамның басты мақсатына айналды.
Кең мағынасында бұқаралық сана — қалың көпшіліктің, халықтың санасы. Тарырақ мағынасында — белгілі бір құралдардың, ең әуелі бұқаралық ақпарат құралдарының ықпал етуімен айқындалып шығатын кәдуілгі сананың айрықша түрі.
Бұқаралық сана бір орында қатып тұрып қалмайтындығы, біртұтас болмауы, эмоционалдылығы, кереғарлығы, бір үлгіден шықпайтындығы және белгілі бір тұрақты қате ойтүйіндер (стереотип) арқылы сипатталады. Бұл ретте көп нәрсе ғылым мен жаппай коммуникация құралдарының дамуына байланысты. Бұқаралық сананың жай-күйін дәуір айқындайды деуге де болады.
Адамның бұқаралық санасында әрдайым, ең құрығында, негізгі екі қабат болады:
— Кәдуілгі сана: күнделікті күйбің тіршілікке байланыстының бәрі.
— Практикалық сана: бұған адамның бүкіл өмірлік тәжірибесі кіреді.
Сондай-ақ, бұқаралық санада оны жылжымалы әрі құбылмалы ететін, яғни — ықпал мен манипуляциялар жасауға дайын ететін кереғарлық элементтер бар. Құбылмалылық пен жылжымалылық сананың кей элементтеріне, мысалы, алып-қашпа әңгіме мен ой-пікірлер тән.
