Жасы үлкен кісілердің сөзіне құлақ түрсек, осыдан 20 жыл бұрынғы жағдай мен қазіргі кезең мүлдем салыстыруға келмейді. Өзіміз де куә болып жүргендей, қоғамның ақпаратты тарату және оны қабылдау түсінігі де өзгерген.
Бүгінгінің адамы кез келген ақпаратты алысқа бармай-ақ таба алады. Ол үшін қолындағы телефонға үңілсе жеткілікті. Қолданыстағы гаджеттерге күніне қаншама ақпарат келіп түсетінін барлығы жақсы біледі. Десек те күнделікті толассыз келіп жататын мәліметтердің арасында жалған ақпараттардың болуы да әбден мүмкін. Ақпараттың көптігінен оларды қорытып үлгере алмай жатамыз. Тіпті кейде олардың ақ-қарасын ажыратпастан сол күйінде таралып кететіні тағы бар. Қазір бір ақпараттың әлемге таралуына 10 секундтың өзі жеткілікті. «Айшылық алыс жерлерден жылдам хабар аламыз». Мұның өзі техниканың жетістігі. Алайда зияны да жоқ емес.
Сондай ел басына қатер төнген сын сағаттарда кей адамдар ақпараттың анық-қанығына көз жеткізбестен, онсыз да үрей үстінде отырған халыққа мессенджерлер арқылы жалған ақпараттарды таратып, дүрбелең туғызады, қарапайым халықтың әуре-сарсаңға түскені рас.
Сонымен, жалған ақпарат қоғамға қалай әсер етеді? Жалған ақпаратты қазіргі тілмен «фейк» деп те атайды. Фейк жаңалықтар бұрыннан қалыптасқан стереотиптерді өзгертіп, миллиондаған адамның қоғамдық пікіріне әсер ете алады. Ғаламтор кеңістігінде жалған ақпарат өріп жүр. Олай болуының да өзіндік себебі бар. Өйткені қоғам сенсацияға, елді елең еткізетін жаңалыққа құмар. Кейде адамдардың сұранысына жауап беретін, білгісі келетін ақпараттарды бұрмалап жіберу де оңай. Жалған ақпарат таратудағы басты мақсат – халықтың назарын аудару, адамдарды өтірікке сендіру, қоғамда тұрақсыздық тудыру.
Ә.Оралбекова, студент
