21 ақпан күні Түркістан облысы, Отырар аудандық білім бөліміне қарасты Жамбыл атындағы мектеп-лицейінде Түркістан облысы ПД киберқылмысқа қарсы іс-қимыл басқармасының аға жедел уәкілі, полиция аға лейтенанты Ж.Тастемір, АПБ КПБ бастығы, полиция капитаны Ә.Сейдехан, АПБ криминалдық полиция бөлімі жедел уәкілі, полиция капитаны Ө.Әбзейтов, АПБ-і, ЖПҚ-нің ЮПТ аға инспекторы, полиция подполковнигі Т.Меңлібаевтардың қатысуымен оқытушылар мен қызметкерлер және білім алушылар арасында интернет алаяқтықтың алдын алу жөнінде жиналыс өткізілді.
Қазіргі таңда интернет-алаяқтық бойынша орын алған қылмыстарға тоқталып, оның жиі кездесетін түрлерімен таныстырды.
Интернеттегі алаяқтық түрлеріне құқық қорғау органдары және банк қызметкері ретінде қоңырау шалу, тауарға немесе қызметке алдын ала төлем жасау, мессенджер (вотсап, вконтакте, инстаграм, тик-ток т.б.) арқылы танысы ретінде қарызға ақша сұрау, инвестиция н/е ақша қаражатын көбейту, байланыс операторы және «Казпочта» қызметкері ретінде таныстырып, қажетті мағлұматтарға қол жеткізетінін айтып өтті. Қазақстанда қаржылық алаяқтық пен киберқылмыспен байланысты көптеп интернет-алаяқтық фактілері тіркеліп жатыр. Дегенмен, көптеген алаяқтық жағдайлары тиісті орындарға хабарланбайды, сондықтан нақты сандары белгісіз. Онлайн алаяқтықтан қорғау үшін жеке ақпаратты беру кезінде абай болу, күдікті электрондық пошталар мен сілтемелерді ашпау, сенімді антивирустық бағдарламалық құралды пайдалану маңызды.
Интернет-алаяқтық жаһандық мәселе айналып отыр. Ақпараттық сауаттылықты дамыту және сақтық шараларын қолдану арқылы ғана біз өзімізді және жеке деректерімізді алаяқтардың ықпалынан қорғай аламыз.
Айта кетейік, Дүниежүзілік қауіпсіз интернет күні, әр жылдың ақпан айының екінші аптасының екінші күні атап өтілетін ерекше мереке.
Бұл атаулы күн азаматтардың ғаламторды қауіпсіз пайдалану туралы хабардарлығын арттыруға бағытталған. Ол 2004 жылы алғаш рет Еуропалық Safe Internet бағдарламасы аясында өткізілді.
Бүгінгі таңда бұл іс-шара әлемдік маңызға ие болды және қазір дүниежүзінің көп елінде атап өтіледі.
Бұл күн цифрлық сауаттылық саласындағы білім беруді қолдауға, оң онлайн-тәжірибені қалыптастыруға және балалар мен жасөспірімдерді желідегі ықтимал қауіптерден қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған маңызды оқиғаға айналды.
Дүниежүзілік қауіпсіз интернет күні – бұл тек мереке ғана емес, сонымен қатар, интернеттің қауіпсіздігі мен жауапкершілікті пайдаланудың маңыздылығын түсіндіруге арналған маңызды шара. Бұл күннің тарихы мен маңызы, интернеттің қауіпсіздігі, кибербуллинг, жалған ақпарат және цифрлық әлемдегі сыпайылық пен әдептілік мәселелері қазіргі қоғамда ерекше өзекті болып отыр.
Бүгінде интернет – біздің өміріміздің ажырамас бөлігі. Алайда, оның қауіпсіздігі мен жауапкершілікті пайдалануы туралы білімнің жетіспеушілігі көптеген проблемаларды туындатады. Кибербуллинг, яғни интернетте адамдарды қорлау, мазақтау немесе психологиялық қысым көрсету, жастар арасында кең таралған мәселе. Бұл проблема тек жеке тұлғаларға ғана емес, сонымен қатар, қоғамға да теріс әсер етеді. Кибербуллингтің салдары ауыр болуы мүмкін, себебі ол адамның психологиялық жағдайына, өзін-өзі бағалауына және әлеуметтік қарым-қатынасына теріс ықпал етеді. Сондықтан, кибербуллингпен күресу әдістерін үйрету, жастарды қорғау және оларға қолдау көрсету өте маңызды.
Сонымен қатар, интернетте жалған ақпараттың таралуы да үлкен мәселе. Жалған ақпараттың зияны тек жеке адамдарға ғана емес, қоғамның тұтастай ақпараттық қауіпсіздігіне де қауіп төндіреді. Адамдардың жалған ақпаратқа сенуі, олардың дұрыс шешім қабылдауына кедергі келтіреді. Сондықтан, жалған ақпараттан аулақ болудың жолдарын түсіндіру, адамдарды ақпаратты тексеруге үйрету, олардың медиа сауаттылығын арттыру – бүгінгі күннің басты міндеттерінің бірі.
Цифрлық әлемдегі сыпайылық пен әдептілікті насихаттау да маңызды аспект болып табылады. Интернетте адамдардың бір-біріне құрмет көрсетуі, сыпайы қарым-қатынас жасауы, кибербуллингтің алдын алуға көмектеседі. Адамдарды интернетте сыпайылық пен әдептілікке тәрбиелеу, олардың саналы әрі жауапкершілікті әрекет етуін ынталандыру – бұл мерекенің басты мақсаты.
Дүниежүзілік қауіпсіз интернет күні – бұл тек бір күндік шара емес, ол жыл бойы жалғасатын жұмыс. Адамдарды интернеттің қауіпсіз пайдалануы туралы ақпараттандыру, кибербуллингпен күресуді үйрету, жалған ақпараттан аулақ болудың жолдарын түсіндіру – бұл біздің қоғамымыздың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қажетті қадамдар.
Сондықтан, әрбір адам интернетті жауапкершілікпен пайдаланып, өз білімі мен дағдыларын жетілдіруі тиіс. Тек осылай ғана біз цифрлық әлемде қауіпсіздік пен сыпайылықты қамтамасыз ете аламыз. Дүниежүзілік қауіпсіз интернет күні – бұл біздің барлығымызға ортақ жауапкершілік, және біз осы жауапкершілікті сезініп, интернетті қауіпсіз әрі тиімді пайдалануға ұмтылуымыз қажет.
