Бұқаралық ақпарат құралдары да қоғамды манипуляциялау үшін жалған ақпарат ойлап тауып жатады. Өйткені «сенсация» қоғамның қызығушылығын оятады. Дәстүрлі БАҚ-та ақпарат объективті, шынайы, нақты дәлелді және дер кезінде болуы керек деген қатаң ережелер болатын. Егер бұрын суреттер, видеолар алдамайды деп сенсек, қазір оны да қолдан жасап алуға болады. Бұл туралы nege.kz порталына сілтеме жасаған 4tagan.kz жазады.
Мысалы, суреттерді өңдеу арқылы жасап, видеоларды монтажбен кесіп, өзіңізге қажеттіні қосып алу оп-оңай. Сол себепті мамандар фото-видеоның өзі жалған болып шығуы ғажап емес дегенді алға тартады. Олай ету әп-сәтте. Тек техниканың тілін біліп, монтаж, фотошоптың құлағында ойнасаңыз жетіп жатыр.
Бұқаралық ақпарат құралдарынан бөлек, әлеуметтік желінің өзі ақпарат айдынында үлкен күшке ие. Қазір адамдардың 90 пайызы жаңалықты, түрлі ақпаратты әлеуметтік желілерден алады. Бұл үлкен көрсеткіш. Сол себепті елде жалған ақпараттардың таралуына тосқауыл болатын Заң жобалары әзірленген. Әр мемлекетте жалған ақпарат үшін өз Заң нормаларына сәйкес жаза қолданылады.
Жалған ақпарат мемлекеттер арасындағы соғыс кезінде де көп тарайды. Ол да қоғамға әсер етудің бір құралы. Әр елдің билігі өз халқының ақпараттық кеңістігін бақылауда ұстап, тек өз мүдделеріне сай ақпараттарды таратып отырады. Бұл кейде мүдде үшін жалған ақпарат та болуы мүмкін дегенді білдіреді.
Жалған ақпартты қазіргі тілмен «фейк» деп те атайды. Жалған ақпарат таратудағы басты мақсат – халықтың назарын аудару, адамдарды өтірікке сендіру, қоғамда тұрақсыздық тудыру. Сонымен қатар, фактілерді табу жалған ақапаратқа қарсы тұрудың құралы. Алайда нақты фактіге қол жеткізу қиын. Өйткені олар негізінен ғаламтор арқылы таратылады және ол жерден дереккөзді табу кейде мүмкін болмайды.
М.Сәбет
